สิวเป็นปัญหาผิวที่พบได้บ่อยในผู้คนทุกเพศทุกวัย ซึ่งหนึ่งในปัจจัยสำคัญมักเกิดจากการเปลี่ยนแปลงทางฮอร์โมน ซึ่งยากต่อการรักษาและดูแล สิวฮอร์โมน โดยมากเกิดขึ้นในวัยรุ่น ตั้งครรภ์ หรือแม้แต่ในผู้ใหญ่เนื่องจากความไม่สมดุลทางฮอร์โมน สามารถเป็นปัญหาที่ท้าทายได้ บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อให้ความเข้าใจอย่างชัดเจนเกี่ยวกับ สิวฮอร์โมน อาการ สาเหตุ และตัวเลือกการรักษา
ความเข้าใจเกี่ยวกับสิวฮอร์โมน
สิวฮอร์โมนคืออะไร
สิวฮอร์โมนเป็นสิวที่เกิดจากการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนเป็นหลัก มันพบได้บ่อยในวัยรุ่นเพราะมีการเปลี่ยนแปลงฮอร์โมนอย่างมากในช่วงวัยรุ่น แต่ไม่ใช่เฉพาะวัยรุ่นที่เป็น มันสามารถเกิดได้ในทุกช่วงอายุ โดยเฉพาะช่วงที่ฮอร์โมนเปลี่ยนแปลงมากๆ เช่น ประจําเดือน ตั้งครรภ์ หรือหมดประจําเดือน สิ่งที่ทําให้สิวฮอร์โมนแตกต่างคือมันมักปรากฏชัดเจนที่บริเวณล่างของใบหน้า เช่น ขากรรไกร คาง ไม่เหมือนสิวทั่วไปที่กระจายทั่วใบหน้า
อาการของสิวฮอร์โมน
อาการของสิวฮอร์โมน ได้แก่:
- สิวเม็ดเล็ก เจ็บ และเป็นหนอง
- ผื่นเกิดขึ้นรอบๆ บริเวณล่างของใบหน้าโดยเฉพาะขากรรไกรและคาง
- สิวกําเริบรุนแรงพร้อมกับรอบเดือนหรือการเปลี่ยนแปลงฮอร์โมนอื่นๆ
สาเหตุของสิวฮอร์โมน
การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน
สิวฮอร์โมนเป็นปัญหาผิวหนังที่พบบ่อย มักเกิดจากการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน เช่น เทสโทสเตอโรน ซึ่งควบคุมการผลิตน้ํามันบนผิวหนัง ถ้าฮอร์โมนเหล่านี้เพิ่มขึ้น ผิวหนังอาจผลิตน้ํามันมากเกินไป น้ํามันเกินนี้อาจอุดตันรูขุมขนบนผิว ทําให้มีการสะสมของสิ่งสกปรก จุลชีพ และเซลล์ผิวที่ตาย ก่อให้เกิดการอักเสบและสิว ดังนั้นการรู้จักและควบคุมระดับฮอร์โมนของคุณเองเป็นสิ่งสําคัญในการจัดการปัญหาผิวนี้
ปัจจัยด้านการใช้ชีวิตและสิ่งแวดล้อม
ปัจจัยเช่น ความเครียดและอาหารสามารถเปลี่ยนแปลงระดับฮอร์โมนและส่งผลต่อสิว ความเครียดทําให้เกิดสิวเครียดเพราะระดับคอร์ติซอลซึ่งเป็นฮอร์โมนที่ทําลายสมดุลของฮอร์โมนอื่นๆ เช่น เทสโทสเตอโรนและเอสโตรเจน เพิ่มขึ้น เมื่อเกิดเช่นนี้ ต่อมไขมันบนผิวอาจผลิตน้ํามันมากขึ้น ซึ่งเมื่อรวมกับเซลล์ผิวที่ตาย ทําให้รูขุมขนอุดตันและเกิดสิว
นอกจากนี้ อาหารบางประเภทโดยเฉพาะอาหารที่มีคาร์โบไฮเดรตหรือน้ําตาลสูง ก็สามารถทําให้ฮอร์โมนเปลี่ยนแปลงและทําให้สิวรุนแรงขึ้น ดังนั้นการรับประทานอาหารที่สมดุลและการจัดการความเครียดจึงเป็นสิ่งสําคัญในการควบคุมและป้องกันสิว
ปัจจัยทางพันธุกรรม
พันธุกรรม หรือลักษณะต่างๆ ที่เราได้รับมาจากพ่อแม่ สามารถทําให้บางคนมีโอกาสเป็นสิวฮอร์โมนมากขึ้น สาเหตุคือยีนของเราส่งผลต่อวิธีที่ร่างกายจัดการกับการเปลี่ยนแปลงของระดับฮอร์โมน ซึ่งทําให้เกิดสิวได้ หากครอบครัวของคุณ เช่น พ่อแม่หรือพี่น้อง เคยมีปัญหาสิว คุณก็อาจมีโอกาสเป็นปัญหาผิวหน้ามากขึ้นเช่นกัน เพราะคุณแบ่งยีนหลายตําแหน่งเหมือนกัน รวมถึงยีนที่ทําให้มีโอกาสเป็นสิวสูงขึ้นด้วย
ปัญหานำหนักเกินส่งผลต่อฮอร์โมน
ความอ้วนสามารถทำให้ระดับฮอร์โมนในร่างกายเปลี่ยนแปลงไป โดยเฉพาะฮอร์โมนอินซูลินและฮอร์โมนเพศ ซึ่งอาจกระตุ้นการผลิตน้ำมันบนผิวหนังมากขึ้น นำไปสู่การอุดตันของรูขุมขนและเกิดสิว ซึ่งความอ้วนก็ทำให้สิวขึ้นได้ นอกจากนี้ ความอ้วนยังเพิ่มความเสี่ยงของสภาวะการอักเสบในร่างกาย ซึ่งการอักเสบนี้อาจส่งผลให้เกิดสิวหรือทำให้สิวที่มีอยู่แล้วแย่ลง
ตัวเลือกการรักษาสิวฮอร์โมน
การรักษาด้วยยาที่ซื้อจากร้านขายยา
การรักษาด้วยยาซื้อคนเดียวเป็นวิธีที่ง่ายและสะดวกในการรักษาสิวฮอร์โมนเล็กน้อย ยาที่ใช้ ได้แก่ ยาที่มีส่วนผสมของเบนโซลเพอร์ออกไซด์และกรดซาลิไซลิก เบนโซลเพอร์ออกไซด์ช่วยลดน้ํามันบนผิวและป้องกันรูขุมขนอุดตัน ซึ่งนําไปสู่สิว ส่วนกรดซาลิไซลิกต่อสู้กับแบคทีเรียบนผิวหนังเพื่อป้องกันสิว ดังนั้นยาซื้อคนเดียวเหล่านี้จึงเป็นวิธีการรักษาสิวฮอร์โมนเล็กน้อยได้อย่างมีประสิทธิภาพ
ยาตามใบสั่งแพทย์
สําหรับผู้ป่วยที่รุนแรง อาจจําเป็นต้องใช้ยาตามใบสั่งแพทย์ เช่น
- ยาทาเรตินอยด์ เพื่อช่วยเปิดรูขุมขนที่อุดตัน
- ยาคุมกําเนิดชนิดรับประทาน เพื่อควบคุมระดับฮอร์โมน (โดยเฉพาะในผู้หญิง)
- ยาต้านแอนโดรเจนเพื่อลดผลของแอนโดรเจนต่อการผลิตน้ํามัน
การปรับเปลี่ยนการใช้ชีวิต
การปรับเปลี่ยนการใช้ชีวิตบางอย่างก็ช่วยในการรักษาสิวฮอร์โมนได้ เช่น
- รับประทานอาหารให้สมดุล
- ลดความเครียดด้วยการผ่อนคลาย
- ใช้ผลิตภัณฑ์บํารุงผิวที่ไม่อุดตันรูขุมขน
สรุป สิวฮอร์โมนเป็นปัญหาผิวหนังที่พบบ่อย ซึ่งได้รับอิทธิพลจากการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน อาการมักได้แก่ การกําเริบรุนแรงของสิวลึกๆ ที่เจ็บปวดบริเวณล่างของใบหน้า สาเหตุตั้งแต่การเปลี่ยนแปลงฮอร์โมนโดยธรรมชาติจนถึงปัจจัยทางการใช้ชีวิต การรักษาตั้งแต่ยาซื้อคนเดียวจนถึงยาตามใบสั่งแพทย์ รวมถึงการปรับเปลี่ยนการใช้ชีวิต การเข้าใจและแก้ไขสาเหตุที่แท้จริงของสิวฮอร์โมนสามารถช่วยให้การจัดการอาการนี้มีประสิทธิภาพมากขึ้น
คําถามที่พบบ่อย
1. สิวฮอร์โมนคืออะไร?
สิวฮอร์โมนคือสิวที่เกิดจากการเปลี่ยนแปลงทางฮอร์โมน มักมีลักษณะเป็นสิวอักเสบและเจ็บปวด โดยเฉพาะบริเวณขากรรไกรและคาง
2. สาเหตุของสิวฮอร์โมนคืออะไร?
การเปลี่ยนแปลงของระดับฮอร์โมน ปัจจัยด้านการใช้ชีวิต เช่น ความเครียดและอาหาร และแนวโน้มทางพันธุกรรมเป็นสาเหตุหลักของสิวฮอร์โมน
3. สิวฮอร์โมนรักษาได้หรือไม่?
ใช่ สิวฮอร์โมนสามารถรักษาได้ด้วยการผสมผสานระหว่างผลิตภัณฑ์ยาทาตามร้านค้า ยาตามใบสั่งแพทย์ และการเปลี่ยนแปลงการใช้ชีวิต
4. สิวฮอร์โมนต่างจากสิวชนิดอื่นๆ หรือไม่?
ใช่ สิวฮอร์โมนมักเกี่ยวข้องกับการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนและมีอาการแสดงออกต่างจากสิวชนิดอื่นๆ
อ้างอิง
- Peter Morales-Brown, Hormonal acne: Causes and treatment, Medical News Today, July 27, 2023, https://www.medicalnewstoday.com/articles/313084.
- Hormonal Acne: What Is It, Treatment, Causes & Prevention, Cleveland Clinic, September 10, 2021, https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/21792-hormonal-acne.
- Kristeen Cherney, Hormonal Acne: Why It Happens and How to Treat It, Healthline, February 13, 2023, https://www.healthline.com/health/beauty-skin-care/hormonal-acne.